Sakramentu namaszczenia chorych udziela się osobom chorym, udającym się na operację, będącym w podeszłym wieku, a także w ostatniej godzinie życia. Tak jak pozostałe sakramenty tak i sakrament namaszczenia przeznaczony jest wyłącznie dla żyjących.
Na czas udzielania sakramentu chorych: spowiedzi, Komunii św. i namaszczenia olejami św. w mieszkaniu chorego koniecznie należy przygotować:
- stół lub ławę nakryć białym obrusem;
- postawić na nim krzyż, jedną lub dwie świeczki;
- naczynie z wodą święconą i kropidło;
- szklankę letniej, przegotowanej wody jeśli chory ma problemy z przełykaniem;
- watę, na spodku szczyptę soli.
W czasie spowiedzi chorego opuszczamy pokój, w którym się znajduje chory wraz z kapłanem.
Natomiast
w czasie udzielania kolejnych sakramentów (namaszczenie, komunia)
uczestniczymy pobożnie w tych obrzędach towarzysząc choremu swoją
modlitwą.
W czasie jazdy z Panem Bogiem do chorego – kierowca zdejmuje nakrycie głowy i nie rozmawia z kapłanem, w tym czasie trwamy na modlitwie.
Przyjęcie Komunii świętej i
namaszczenie świętym olejem jest dla chorego umocnieniem i ratunkiem.
Sakrament Namaszczenia może przyjąć każdy chory, jeśli choroba zagraża
jego życiu, jest długotrwała lub jeśli ochrzczony jest w podeszłym
wieku. Zwyczajnie jest udzielany w domu chorego w każdym czasie.
Chorzy, którzy utracili przytomność, mogą otrzymać namaszczenie, jeżeli przypuszcza się, że poprosiłby Chory o ten sakrament.
Jeżeli nastąpiła już śmierć biologiczna, sakramentu udzielać nie można.
Nie
należy zwlekać z przyjęciem sakramentu namaszczenia do ostatnich chwil
życia, gdyż niesie on Choremu w chorobie łaskę umocnienia.
Kapłan
wezwany do chorego, który jednak w międzyczasie już umarł, będzie błagał
Boga, aby uwolnił zmarłego od grzechów i przyjął litościwie do swego
Królestwa. Natomiast namaszczenia chorych nie będzie udzielać, gdyż
podobnie jak pozostałe sakramenty, tak i ten jest wyłącznie dla żywych.
Nikomu
z domowników nie wolno na kapłanie tego wymuszać. Ksiądz jest szafarzem
sakramentu chorych i on wie, jak go ważnie i godziwie sprawować.
KILKA PODPOWIEDZI DLA RODZINY CHOREGO
(Z Poradnika Ks. Piotra Gąsiora)
Przygotowanie chorego
Najważniejszy
udział w niesieniu ulgi choremu mają zawsze najbliżsi. To właśnie
rodzina, krewni, prawdziwi przyjaciele oraz inni, którzy z
jakiegokolwiek tytułu podjęli się opieki nad chorym, mają obowiązek
moralny w porę poprosić kapłana, aby przybył udzielić mu namaszczenia.
Poza tym to oni winni chorego na to spotkanie przygotować.
W pierwszym rzędzie, o ile to konieczne, należy wyjaśnić, że prosząc o sakrament wcale nie sugerujemy mu, iż jego życie na ziemi już się kończy. Gdybyśmy zaś przeczuwali, iż faktycznie może i to wkrótce nastąpić, tym bardziej z miłości do bliźniego i w imię wiary w prawdę o życiu wiecznym trzeba mu ułatwić przejście z tego świata na tamten ze spokojnym sumieniem.
Oprócz serdecznej rozmowy nasza rola może wiązać się również z pomocą w zrobieniu rachunku sumienia. Czasami konieczne będzie także wspólne wzbudzenie żalu za grzechy.
Jeśli chory zażywa lekarstwa albo nawet musi częściej spożywać posiłki, trzeba go uspokoić, że w jego szczególnej sytuacji może skorzystać z dyspensy od obowiązku zachowywania godzinnego postu eucharystycznego przed planowanym przyjęciem komunii świętej.
Przygotowanie mieszkania
Przede
wszystkim należy tak wszystko przygotować, aby osoba chora mogła się
czuć dobrze i nie krępować z żadnego prozaicznego powodu. Pokój, gdzie
leży chory, winien być wysprzątany i schludny.
Stół, na którym kapłan położy święte oleje oraz Najświętszy Sakrament Ciała Chrystusa, należy przykryć białym obrusem. Na środku, podobnie jak podczas kolędy, ustawiamy krzyż, a obok zapalamy świece.
Jeśli dysponujemy wodą święconą, wlewamy ją do naczynia i wraz z kropidłem również umieszczamy na stole, aby kapłan mógł poświęcić pokój chorego. Często duszpasterze dysponują własnym kropidłem z wodą święconą, więc nie wpadajmy w panikę, gdybyśmy o tym zapomnieli. W żadnym wypadku nie wolno do resztki wody święconej dolewać innej, na przykład z kranu, licząc, że się jakoś „samo poświęci”.
Zachowanie rodziny chorego w trakcie wizyty księdza
Ponieważ
sakrament namaszczenia chorych ma charakter wspólnotowy, więc powinni w
nim uczestniczyć wszyscy domownicy obecni w tym czasie w mieszkaniu.
Dlatego też, gdy usłyszymy lub zobaczymy, że ksiądz już nadchodzi,
winniśmy przerwać inne zajęcia i wyjść do drzwi na moment
chrześcijańskiego powitania: „Niech będzie pochwalony Jezus Chrystus. Na wieki wieków. Amen„.
W sytuacji, gdy kapłan przychodzi do chorego, niosąc Pana Jezusa w
komunii świętej, wszyscy na chwilę przyklękamy przynajmniej na jedno
kolano.
Następnie wspólnie z księdzem przechodzimy do pokoju, gdzie oczekuje chory, i tam czynnie uczestniczymy w całym obrzędzie. Chodzi o wspólną, głośną modlitwę i wyraźne odpowiedzi na wezwania duszpasterza
Chorego pozostawiamy sam na sam z kapłanem tylko na moment spowiedzi sakramentalnej. Wychodzimy wówczas do sąsiednich pomieszczeń i pozostajemy tam w modlitewnym skupieniu (nie włączamy telewizora, komputera czy radia) aż ponownie nie zostaniemy poproszeni na ciąg dalszy sakramentu. Czas oczekiwania możemy poświęcić na odmówienie różańca.
Czynności po zakończeniu obrzędów w domu chorego
Zaraz
po namaszczeniu chorego ksiądz – jeśli uzna to za potrzebne – może
poprosić o ciepłą wodę do umycia rąk. Na pewno dobrze jest mieć także
przygotowaną szklankę z wodą, aby dać choremu do popicia, o ile ten
miałby kłopoty z przełykaniem, a więc w tym wypadku ze spokojnym
przyjęciem komunii świętej.
Warto zapytać księdza, jaką zadał pokutę, aby móc ją potem choremu przypomnieć, a nawet wraz z nim ją odprawić. Jeśli nie zrobiliśmy tego wcześniej, to właśnie teraz możemy dać duszpasterzowi kartkę z imieniem i nazwiskiem chorego. Wypada także zatroszczyć się o bezpieczny powrót księdza do parafii.
Gdy chory powróci do zdrowia, dobrze będzie poradzić mu, aby złożył Bogu należyte podziękowanie za otrzymaną łaskę sakramentalną na przykład przez uczestnictwo w dziękczynnej Mszy świętej. Natomiast gdyby chory nie mógł tego uczynić osobiście, zastąpmy go w tym sami. Pamiętajmy o pochwale, jaką Jezus skierował do Samarytanina, który jako jedyny z dziesięciu uzdrowionych trędowatych okazał Mu wdzięczność (por. Ewangelia św. Łukasza 17,11-19).